Özel Deva Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü’nden Op. Dr. Anıl ÖZMUTLU, obezite ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Hormonal bozukluklar obezitenin en önemli nedenlerindendir
Vücut, enerji depolarının durumunu, merkezi sinir sistemine bazı hormonlarla bildirilir. Bu hormonların görevi açlık-tokluk durumlarını beyne iletmektir. Böylece vücuttaki enerji dengesi ayarlanmış olur. Bu hormonların bozukluğu ya da vücudun bu hormonları kullanamamasından dolayı obezite görülebilmektedir. Hormonal bozukluklar obezitenin en önemli nedenleri arasındadır. Diğer nedenler ise; enerji alımı ve harcamadaki dengesizlik, fiziksel aktivite azlığı, kalıtım, metabolik bozukluklar, psikolojik bozukluklar ve bazı ilaçlar olarak sıralanabilir.
Obezite her yaşta görülebilen bir hastalıktır
Kadınlarda daha fazla rastlanan obezite, her yaşta görülebilen bir hastalıktır. Gebelik ve emzirme dönemlerinde süt yapar diye gereksiz gıdaların alınması; her doğumda alınan kiloların bir kısmının kalıcı olması; östrojen hormonunun yağ dokusunu arttırıcı etkisi daha az hareketli yaşantıyla birleşince kadınlar için kilo alımı daha kolay olmaktadır. Bu nedenle ev işlerinin verdiği yorgunluk, aktif ve hareketli olmakla karıştırılmamalıdır. Günümüzde küçük çocuklarda ve ergenlerde de yanlış beslenme nedeniyle obezitede oldukça büyük bir artış görülmektedir.
Sadece estetik bir sorun olduğu düşünülmemeli
Obezite sadece kişinin görüntüsünü değiştirmek için tedavi edilmesi gereken bir hastalık değildir. Obezite, bu duruma bağlı olan sorunların önüne geçmek için tedavi edilmelidir. Obez olan kişilerde sıklıkla kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümler, hipertansiyon, şeker hastalığı ve hatta kanser görülmektedir. Özellikle meme kanseri, rahim kanseri ve kalın bağırsak kanserlerine obez kişilerde daha sık rastlanır. Obezite ameliyatları sonrasında hastalarda tip2 diyabet ve hipertansiyon hastalıklarının gerilediği hatta geçtiği saptanmıştır. Bazen ölümle bile sonuçlanabilen uyku apne sendromu, yani uyurken nefesin durması, obezitenin getirdiği tehlikeler arasındadır. Ayrıca dilin büyümesi nedeniyle horlama; boğazda reflüden dolayı yanma ve kronik farenjit de oluşabilecek hastalıklar arasındadır.
Biraz fazla kilom var deyip ameliyat olmak doğru değil
Obezite cerrahisi öncesi hastanın beslenme özellikleri, diyabet ve yaşam tarzı, diğer hastalıkların durumu göz önüne alınır. Cerrahi, genellikle 18-60 yaş arasında uygulanabilir. Hastaya cerrahi işlem uygulanabilmesi için bazı şartlar gereklidir.
Bunlar;
* Vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde ya da 35-40 arasında olması ve obeziteden kaynaklı bir rahatsızlığın bulunması.
* Bir yıllık ilaç ve diyet sonucunda hastalığın seyrinde değişim olmaması.
* Endokrinolojiyi ilgilendiren hastalıkların bulunmaması.
* Aşırı alkol veya uyuşturucu madde bağımlısı olunmaması.
* Hastanın anlama ve uyum kabiliyetinin tam olması.
* Ameliyat riskinin kabul edilebilir düzeyde olması gereklidir.
Bu şartları taşıyan hastalar, beslenme ve diyet, endokrinoloji ve psikiyatri uzmanları tarafından değerlendirildikten sonra uygun görülen ameliyat seçeneğiyle işleme alınır.